نشست مشترک جمعی از اعضای مجلس خبرگان رهبری که سابقه‌ی همکاری با بعثه مقام معظم رهبری را داشتند با نماینده ولی‌فقیه در امور حج و زیارت برگزار شد.
به گزارش خبرگزاری حوزه، حجت‌الاسلام والمسلمین سیدعبدالفتاح نواب نماینده ولی‌فقیه در امور حج و زیارت در ابتدای این نشست که سی نفر از اعضای مجلس خبرگان حضور داشتند، تشکیل این جلسه را با هدف تشریح وضعیت حج امسال و همچنین استفاده از نظرات و دیدگاه‌های حاضران به عنوان فرهیختگان حوزوی آشنا به امور حج بیان کرد.
سرپرست حجاج ایرانی به تشریح وضعیت برگزاری حج تمتع امسال که از سوی رهبر معظم انقلاب به عنوان «حج برائت» نام‌گذاری شده بود پرداخت و گفت: حج امسال از جهات محدودیت‌های مختلف امنیتی و اجرائی به دلیل تحریم‌های ظالمانه، شرایط خاصی داشت که نسبت به سال‌های اخیر منحصربه فرد بود.
وی به اعمال برخی محدودیت‌های امنیتی و روانی نسبت به مسئولان عالی حج ایران در عربستان اشاره کرد و گفت: حضور متکثر نیروهای امنیتی درکنار مسئولان ایرانی و تصویربرداری از تمامی ترددها ضمن آنکه به دور از آداب میزبانی است، فضای روانی خاصی را ایجاد کرده بود.
برگزاری باشکوه مراسم برائت از مشرکین به صورت فراگیر
سرپرست حجاج ایرانی برگزاری باشکوه مراسم حج از جمله مراسم برائت از مشرکین اشاره کرد و گفت: علیرغم برخی محدودیت‌ها برای چادرهای ایرانی مانند نصب دوربین در چادر بعثه مقام معظم رهبری، مراسم برائت از مشرکین که مطالبه‌ی رهبر معظم انقلاب و بسیاری از زائران نیز بود به صورت باشکوهی برگزار شود. امسال برای نخستین بار این مراسم همزمان با چادر اصلی بعثه مقام معظم رهبری در سایر چادرهای حجاج ایرانی شیعه و سنی هم به صورت رسمی برگزار شد که با استقبال و تقدیر حجاج مواجه شد.
حجت‌الاسلام والمسلمین نواب در ادامه به موفقیت‌های اجرائی حج امسال اشاره کرد و گفت: علیرغم گرمای بالای پنجاه درجه هوا که باعث فوت بیش از هزار زائر کشورهای دیگر شد با تدابیر و برنامه‌ریزی‌های پیش از سفر و آمادگی کامل و استفاده از تجهیزات مناسب، این معضل برای زائران ایرانی به حداقل رسید و تنها ۶ نفر از حجاج ایرانی در روز عید قربان فوت کردند.
برگزاری منظم انتخابات ریاست‌جمهوری برای حجاج ایرانی
نماینده ولی‌فقیه در امور حج و زیارت افزود: در حج امسال یکی از مهمترین رویدادهای حج‌گزاری پس از انقلاب را شاهد بودیم و آن همزمانی با برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری بود. علیرغم آنکه کشور میزبان به صورت صریح مخالفت خود را با برگزاری این انتخابات برای حجاج ایرانی اعلام کرده بود اما با تعاملات و گفت‌وگوها و رایزنی‌های لازم که به صورت جامع از سوی بعثه مقام معظم و رهبری و دستگاه دیپلماسی صورت گرفت خوشبختانه تکلیف سیاسی برگزاری انتخابات ریاست جمهوری به صورت کاملا منظم در این کشور برگزار شد.
وی افزود: در حج امسال شاهد افزایش پنجاه‌درصدی جلسات انس و معرفت، برنامه‌های مختلف گروه قاریان قرآن، فعالیت رادیو اینترنتی مناسک، برگزاری جلسات هم‌اندیشی نخبگان و همچنین جلسات و همایش‌های مختلف حجاج اهل‌سنت بودیم.
نماینده ولی‌فقیه در امور حج و زیارت به آغاز سفرهای عمره از ۲۸ شهریور اشاره کرد و گفت: سفرهای عمره قریب به ده سال تعطیل بود که باعث محرومیت تعداد زیادی از هموطنان ما از زیارت خانه خدا شد. با پیگیری‌های رئیس جمهور و وزیر امور خارجه شهیدمان این سفرها مجددا منعقد شد و امیدواریم با ایجاد شرایط مناسب از سوی کشور میزبان جمع زیادی از مردم توفیق تشرف به سرزمین وحی را پیدا کنند. همچنین کاروان‌های دانشجوئی و دانشگاهی توفیق تشرف پیدا خواهند کرد.
وی کاهش عوامل خدمت‌گزاری به حجاج را یکی از دغدغه‌های سال‌های اخیر دانست و گفت: با تمهیدات صورت گرفته از جمله استفاده از «زائران داوطلب خدمت» توانستیم به تعداد نهصد نفر زائران را افزایش دهیم که علیرغم برخی سختی‌ها برای خدمت‌گزاران اما توفیق تشرف برای تعداد بیشتری از زائران را فراهم می‌کند.
حجت‌الاسلام والمسلمین نواب به برگزاری باشکوه مراسم اربعین اشاره کرد و گفت: به عنوان مسئولان حج و زیارت در کنار سیل عظیم جمعیت زوار، دیدارهای مختلف با متولیان اعتاب مقدسه و مسئولان امور زیارتی کشور عراق داشتیم و پیشنهادها و تعاملات کاری خوبی بین دو کشور ایران و عراق حاصل شد.
وی در پایان اعلام آمادگی خود جهت تشکیل جلسات مشترک بعثه مقام معظم رهبری و اعضای مجلس خبرگان رهبری برای ارتقای سطح حج گزاری و امور زیارت را اعلام کرد و از حضرات آیات محمدی ری‌شهری، امینی، و مومن از اعضای مرحوم خبرگان که شاهد فعالیت آنان در بعثه بودیم به نیکی یاد کرد.
آیت‌الله حسینی بوشهری:
باید نگاه جدیدی به ابعاد معنوی، فلسفی و بین‌المللی داشته باشیم
آیت‌الله حسینی بوشهری نائب‌رئیس مجلس خبرگان نیز در این نشست به بیان اهمیت و ابعاد سفرهای زیارتی حج و عمره و عتبات پرداخت و گفت: این اهمیت از جهات مختلفی وجود دارد. نخست آنکه این سفرها آثار معنوی بسیار بالایی برای زائران دارد و به همان میزان فرصت بسیار خوبی برای روحانیون کاروان‌ها است که این سفر را به اردوی تربیتی، زیارتی و معرفتی تبدیل کنند تا پس از بازگشت به موطن خود نور و اثر این سفر معنوی بر سایرین نیز منتقل شود.
وی بُعد دوم سفرهای زیارتی را آشنائی با مناسک و فلسفه حج دانست و گفت: در گذشته زائران تعبد داشتند اما اکنون بسیاری از زائران به دنبال فهم فلسفه مناسک و اسرار و عبادات هستند و به بعثه مقام معظم هم مراجعه کرده و درخواست دارند که سطح مباحث حج ارتقاء پیدا کند و به مسائل و اقتضائات روز و جامعه نیز پرداخته شود.
آیت‌الله حسینی بوشهری افزود: سومین بُعد مهم سفر حج و اربعین ظرفیت بین‌المللی آن است. چراکه نمایندگان کشورهای مختلف دنیا در این کنگره‌ی جهانی شرکت می‌کنند و علیرغم محدودیت‌های ایجاد شده از سوی کشور عربستان اما می‌توانیم از این فرصت برای همدلی و همبستگی مسلمانان جهان برای اتحاد مسلمانان جهان و تقویت بنیان‌های اسلامی استفاده کنیم.
جانشین سرپرست حجاج ایرانی خانه خدا در ادامه به وضع برخی محدودیت‌ها و صدور اطلاعیه‌های کشور میزبان حجاج اشاره کرد و گفت: در قبال چنین اقداماتی نباید موضع منفعلانه داشته باشیم و لازم است دستگاه دیپلماسی در مذاکرات خود، انتظارات ما را به خوبی تبیین و بتواند از حقوق حجاج دفاع کند.
در ادامه این نشست چند تن از نمایندگان مجلس خبرگان حاضر در جلسه به تشریح دیدگاه‌های خود پیرامون برگزاری مراسم حج و اربعین پرداختند.
محورکلی دیدگاه‌ها و پیشنهادات مطرح شده بدین شرح است:
حج امری عبادی و سیاسی است و لازم است دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران در کنار بعثه مقام معظم رهبری، برای برگزاری باشکوه این مراسم به صورت فعالانه حضور داشته باشد.
امور اجرائی حج در سال‌های پس از انقلاب ارتقاء بسیار عالی داشته است، اما باید در کنار آن ارتقاء معنوی و محتوایی هم داشته باشد. این موضوع می‌تواند با استفاده از ابزارهای روز از جمله شبکه‌های اجتماعی و نرم‌افزارهای تلفن همراه صورت گیرد.
لازم است برای جذب روحانیون و مدیران کاروان، به بخش نخبگانی توجه شود و خادمان اجرائی و فرهنگی از بین جامعه نخبگانی انتخاب شوند.
مناسب است برخی کاروان‌های تخصصی و نخبگانی مانند دانشگاهیان برای اربعین هم اعزام شوند. این الگو قبلا در سفرهای عمره تجربه شده که بسیار مفید و اثرگذار بوده‌است.
پیشنهاد می‌شود از ظرفیت حج گزاری سایر کشورهای جهان اسلام استفاده کرد. بعثه مقام معظم رهبری با بعثه‌های حج کشورهای مختلف تعامل و ارتباط برقرار کند و با برگزاری یک همایش بین‌المللی، منشور کلی به عنوان حقوق حجاج تهیه شود.
ایجاد شبکه ارتباطی مستمر بین بعثه مقام معظم رهبری و حجاج می‌تواند حلقه بزرگ معرفتی در کشور ایجاد کند و فرصت بسیار خوبی برای انتقال مفاهیم دینی ایجاد می‌کند.
قبل از تشرف به حج و عمره لازم است زائران در جریان شبهات مطرح شده قرار گیرند و پاسخ این شبهات را دریافت کرده تا احتمال هرگونه اثرپذیری نسبت به برخی مسائل مطرح شده در موضوعات اعتقادی و معرفتی به حداقل برسد.
به نظر می‌رسد سفر اربعین برای آنکه به یک برنامه‌ی راهپیمائی تبدیل نشود، زیارت وارده در روز اربعین مورد توجه قرار گیرد. همچنین مشاهده شده است که بخاطر خستگی برخی زائران، نسبت به فریضه نماز در موکب‌ها غفلت صورت می‌گیرد. لازم است بعثه مقام معظم رهبری نسبت به معرفت‌افزائی در سفر اربعین اقدامات بیشتری داشته باشد.
مشاهدات شخصی و افراد مختلف نشان می‌دهد فعالیت‌های فرهنگی در سفر اربعین بسیار ضعیف است و بودجه لازم برای این برنامه‌ها هم بسیار ناچیز است.
متاسفانه کرامت انسانی حجاج توسط کشور میزبان خدشه‌دار شده است. دولت عربستان به بهانه برقراری نظم، زمینه زیارت و تشرف به مسجدالنبی و مسجدالحرام را بسیار سخت کرده‌است. لازم است در مذاکرات با طرف میزبان این مشکلات مطرح شود.
باید با نگاه تمدنی و جهانی به امور حج و زیارت نگاه کنیم. برای تحقق این مهم می‌توان از عقبه نخبگانی حوزوی و دانشگاهی استفاده شود. همچنین از پژوهش‌های حوزوی و دانشگاهی در ابعاد مدیریتی و معنوی و اقتصادی و رسانه‌ای و .. استفاده شود و با پژوهشگاه‌های مختلف تعاملات علمی صورت گیرد.
